Η Επισκοπή στο νησί της Σικίνου, είναι ένα εντυπωσιακό μνημείο που διασώζει ίχνη μιας πολυκύμαντης ιστορίας αιώνων. Ανοικοδομήθηκε ως υπέργειος τάφος (μαυσωλείο-«ηρώον») κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, τον 3ο αιώνα μ.Χ., και διατηρήθηκε μέχρι σήμερα σχεδόν ακέραιο λόγω της μετατροπής του, κατά τον πρώιμο Μεσαίωνα, σε χριστιανική εκκλησία με αδιάλειπτη χρήση. Σοβαρά πληγωμένο από καταστροφικούς σεισμούς και ανθρώπινες επεμβάσεις, το μνημείο εγκαταλείφθηκε τον 20ό αιώνα. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, αξιολογώντας τη μεγάλη σημασία του μνημείου και την κατεπείγουσα ανάγκη διάσωσής του, το 2016, αποφάσισε την αποκατάστασή του και την επαναλειτουργία του για το κοινό. Τη μελέτη αποκατάστασης του μνημείου ανέλαβε το επιστημονικό προσωπικό της Εφορείας, εγχείρημα που υποστηρίχθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και την ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ με τη χρηματοδότηση της στατικής και γεωτεχνικής μελέτης. Το συνολικό έργο χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Κατά την υλοποίηση των εργασιών αποκαλύφθηκαν στοιχεία που εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας για τα ταφικά μνημεία της ρωμαϊκής περιόδου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και για τη βυζαντινή ναοδομία στις Κυκλάδες. Το σημαντικότερο εύρημα ήταν ο ερμητικά σφραγισμένος, ασύλητος τάφος μιας γυναίκας της ανώτερης τάξης, ονόματι «Νεικώ», σύμφωνα με επιγραφή που αποκαλύφθηκε κατά την διάρκεια του έργου. Το έργο της αναστήλωσης του μνημείου έλαβε το Βραβείο Ευρωπαϊκής Πολιτισμικής Κληρονομιάς / Europa Nostra Award 2022. Επιπλέον, η αρχαιολογική έρευνα που έλαβε χώρα στο ευρύτερο πεδίο της Επισκοπής, προς την αρχαία πόλη που απλώνεται στα δυτικά του μνημείου, στο λόφο της Αγίας Μαρίνας, εντόπισε αξιόλογα, για την ιστορία της θέσης, γλυπτά σε περιοχές εξαιρετικά δυσπρόσιτες. Το έργο της μεταφοράς των γλυπτών στο άμεσο περιβάλλον της Επισκοπής, ώστε να εξασφαλιστεί η διάσωση και μελέτη τους, ήταν εφικτό μόνο με τη δια αέρος μεταφορά τους με ελικόπτερο, εγχείρημα το οποίο ανέλαβε εξ ολοκλήρου η ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ.
ΔΩΡΕΑ ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ
- Εκπόνηση στατικής και γεωτεχνικής μελέτης για την αποκατάσταση του μνημείου.
- Μεταφορά δια αέρος αρχαίων γλυπτών στο άμεσο περιβάλλον της Επισκοπής.